طراحی شهری چیست؟
طراحی شهری یکی از اجزای حیاتی برنامه ریزی شهری است که مستلزم اصلاح ویژگی های فیزیکی شهرها، شهرک ها و روستاها برای ایجاد محیط های شهری زیبا، کاربردی و سازگار با محیط زیست است. این هنر ساخت مکان هایی است که نه تنها نیازهای ساکنان و مهمانان را برآورده می کند، بلکه باعث الهام بخشیدن و بهبود کیفیت زندگی آنها می شود. معماری، مهندسی، طراحی منظر، و سیاست عمومی تنها تعدادی از رشته‌هایی هستند که در طراحی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند. در هسته خود، این یک تلاش مشترک است که برای ایجاد فضاهایی که هم کاربردی و هم از نظر بصری زیبا هستند، به مشاوره متخصصان و ذینفعان نیاز دارد. درک هفت مولفه اساسی طراحی شهری برای هر فردی که در برنامه ریزی و توسعه محیط های شهری دخیل است ضروری است، زیرا آنها نقش بسزایی در تولید مکان های شهری موفق دارند.
عناصر طراحی شهری
هدف طراحی شهری ایجاد محیط های شهری کاربردی، جذاب و پایدار است. هفت عنصر اساسی طراحی شهری وجود دارد که برای ایجاد فضاهای شهری موفق بسیار مهم است. این عناصر عبارتند از:
۱٫ نمای خیابان
اصطلاح «منظره خیابانی» اجزای قابل مشاهده و ملموسی را تعریف می کند که با هم ظاهر کلی یک خیابان را می سازند. این شامل انواع اجزای معماری است که قابلیت استفاده و جذابیت زیبایی شناسی یک خیابان را افزایش می دهد، مانند مبلمان خیابان، نورپردازی، کاشت، مصالح روسازی و تابلوها. یک منظره خیابانی که به خوبی برنامه ریزی شده باشد می تواند فضایی جذاب و جذاب ایجاد کند که بازدیدکنندگان را تشویق می کند تا در پیاده رو بنشینند و با محله ارتباط برقرار کنند. یک منظره خیابانی که به خوبی طراحی شده باشد، علاوه بر جذابیت زیبایی شناختی آن، می‌تواند با گنجاندن صندلی‌های خوش‌آمد، نور کافی، علائم قابل درک و زیرساخت‌های به‌خوبی نگهداری شده، کاربرد خیابان را افزایش دهد. بنابراین کیفیت زندگی ساکنان و بازدیدکنندگان را می‌توان با سرمایه‌گذاری در طراحی هوشمند و یکپارچه منظره خیابان به طور قابل توجهی بهبود بخشید. چند نمونه از مناظر خیابانی با طراحی خوب عبارتند از:
میدان تایمز نیویورک، که دارای بیلبوردهای LED پر جنب و جوش و هنرمندان خیابانی است
گذرگاه شیبویا توکیو که دارای گذرگاه های بزرگ پیاده و تابلوهای نئونی است.
۲٫ فضاهای عمومی:
فضاهای عمومی به عنوان مکان‌هایی در محیط‌های شهری تعریف می‌شوند که افراد می‌توانند در آن جمع شوند و با یکدیگر تعامل داشته باشند. پارک ها، میدان های عمومی، میدان ها و سایر فضاهای باز در این مکان ها گنجانده شده است. به منظور تشویق تماس اجتماعی و تشکیل جامعه در محیط های شهری، فضاهای عمومی به خوبی طراحی شده بسیار مهم است. آنها به مردم از هر فرهنگ و پیشینه مکانی برای ملاقات، تبادل داستان و ایجاد حس اجتماعی می دهند. مکان‌های عمومی با ارائه فرصت‌هایی برای اوقات فراغت، آرامش و قدردانی از طبیعت، می‌توانند ورزش بدنی، سلامت روان و رفاه عمومی را تشویق کنند. فضاهای عمومی زمانی می توانند زندگی اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی جوامع شهری را بهبود بخشند که به طور مدبرانه برنامه ریزی شده و به طور کارآمد اداره شوند. در نتیجه، صرف هزینه برای توسعه و نگهداری مناطق عمومی برای ایجاد شهرهایی پر رونق، سالم و پایدار ضروری است.
میدان ترافالگار در لندن که دارای فواره ها، مجسمه ها و آثار هنری عمومی است.
۳٫ طراحی ساختمان:
طراحی ساختمان هم شامل معماری و هم طراحی ساختمان های خاص موجود در محیط های شهری می شود. این یکی از اجزای اساسی طراحی شهری است که تأثیر زیادی بر حس عمومی و استاندارد یک خیابان یا محله دارد. یک ساختمان با طراحی خوب علاوه بر بهبود جذابیت زیبایی شناسی محیط اطراف خود، می تواند استفاده و پایداری محیط ساخته شده را نیز بهبود بخشد. مجموعه ای از عناصر، مانند بافت سایت، جهت گیری ساختمان، بهره وری انرژی، و دسترسی، در طراحی ساختمان موثر در نظر گرفته می شود. ساختمان‌هایی با عناصر طراحی پایدار مانند بام‌های سبز، گرمایش خورشیدی غیرفعال، و سیستم‌های جمع‌آوری آب باران نمونه‌هایی از سازه‌هایی هستند که به خوبی طراحی شده‌اند. آنها همچنین ممکن است جنبه های طراحی خلاقانه و جذابی داشته باشند که شخصیت و منحصر به فرد بودن محیط اطرافشان را برجسته می کند، مانند نماهای دیدنی، رنگ های زنده و اشکال غیر معمول. در پایان، صرف هزینه برای طراحی ساختمان با کیفیت بالا می تواند به طور قابل توجهی زندگی و سرزندگی کلان شهرها را بهبود بخشد و به توسعه جوامع مرفه و پایدار کمک کند.
ساختمان Flatiron در شهر نیویورک که دارای شکل مثلثی و نمای هنرهای زیبا است.
۴٫ دسترسی:
دسترس‌پذیری توصیف می‌کند که مردم چقدر راحت و آسان می‌توانند در یک شهر سفر کنند. این شامل اجزای مختلفی است که تحرک را در محیط‌های شهری، از جمله پیاده‌روها، مسیرهای دوچرخه‌سواری و سایر زیرساخت‌ها ارتقا می‌دهند. عملکرد و زیست پذیری شهرها مستقیماً تحت تأثیر دسترسی قرار می گیرد و آن را به عنصری حیاتی در طراحی شهری تبدیل می کند. شهرهایی که اولویت بالایی برای دسترسی دارند، هم ساکنان و هم گردشگران را جذب می کنند. از آنجا که گزینه های حمل و نقل در دسترس می تواند به کاهش وابستگی به وسایل نقلیه و تشویق سبک زندگی فعال و سالم کمک کند، احتمال پایداری و برابری بودن آنها نیز بیشتر است. یکی از راهبردهای افزایش دسترسی در شهرها، سرمایه گذاری در حمل و نقل عمومی، افزایش تعداد مسیرهای دوچرخه سواری و پیاده روها و افزایش کیفیت و امنیت پیاده روها و سایر زیرساخت ها است. شهرها می توانند جوامع پر جنب و جوش تر و به هم پیوسته تری بسازند که با اولویت دادن به دسترسی در برنامه ریزی شهری، به نفع همه شهروندان باشد.
آمستردام که دارای شبکه گسترده ای از مسیرهای دوچرخه است و یکی از دوچرخه دوستانه ترین شهرهای جهان به حساب می آید.
۵٫ پایداری:
طراحی شهری باید شامل پایداری باشد، که به توانایی شهر برای برآوردن نیازهای شهروندان خود بدون به خطر انداختن توانایی نسل های آینده برای انجام همین کار اشاره دارد. برنامه ریزی و ساخت شهرها به طور پایدار به معنای در نظر گرفتن اثرات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی آنهاست. این شامل مولفه های مختلفی مانند استفاده از فضاهای سبز، منابع انرژی تجدیدپذیر و سازه های انرژی کارآمد است. برای ایجاد جوامع قابل سکونت و انعطاف پذیر که می توانند با شرایط متغیر سازگار شوند و اثرات تغییرات آب و هوایی را کاهش دهند، طراحی شهری پایدار بسیار مهم است. با اولویت دادن به نیازهای گروه های آسیب پذیر و به حداقل رساندن نابرابری های زیست محیطی و اجتماعی، توسعه جوامع عادلانه تر و فراگیرتر را نیز تشویق می کند. برای دستیابی به پایداری در طراحی شهری، یک استراتژی جامع که همه چیز را از مدیریت پسماند گرفته تا طراحی ساختمان و استفاده از انرژی در نظر بگیرد، ضروری است. شهرها می‌توانند با قرار دادن پایداری در برنامه‌ریزی شهری، جوامع انعطاف‌پذیر، عادلانه‌تر و مرفه‌تری بسازند که برای همه شهروندان مفید است.
کپنهاگ، که هدف دارد تا سال ۲۰۲۵ از کربن خنثی شود و در انرژی باد و گزینه های حمل و نقل پایدار سرمایه گذاری کرده است.
۶٫ تراکم:
تراکم یک ملاحظات اساسی در طراحی شهری است، زیرا به تعداد افرادی که در یک منطقه خاص زندگی می کنند اشاره دارد. دسترسی بیشتر به امکاناتی مانند فروشگاه‌ها، حمل‌ونقل عمومی و خدمات اجتماعی، و همچنین استفاده مؤثرتر از منابع، تنها چند مزیت تراکم بالاتر است. با این حال، می تواند منجر به مشکلاتی مانند ترافیک پشتیبان، فضاهای زندگی شلوغ و کاهش حریم خصوصی شود. برای توسعه جوامع زیست پذیر، پایدار و عادلانه، برنامه ریزان شهری باید مزایا و معایب تراکم را به دقت بسنجید. طراحان شهری ممکن است اثرات مثبت تراکم را به حداکثر برسانند در حالی که اثرات منفی آن را با حمایت از توسعه با کاربری مختلط و مناظر خیابانی مناسب برای عابر پیاده به حداقل برسانند. گنجاندن فضاهای سبز و مکان‌های تجمع عمومی نیز می‌تواند با ایجاد فرصت‌هایی برای تفریح و تماس اجتماعی، از معایب زندگی پر تراکم بکاهد. طراحی برای تراکم در نهایت مستلزم یک استراتژی جامع است که ضمن در نظر گرفتن خواسته‌ها و ترجیحات خاص جوامع مختلف، زیست‌پذیری و پایداری را برای همه مردم ترویج می‌کند.
هنگ کنگ که یکی از پرجمعیت ترین شهرهای جهان است و سیستم حمل و نقل عمومی جامعی دارد.
۷٫ هویت:
در طراحی شهری، ایجاد حس هویت برای موفقیت یک شهر یا محله بسیار مهم است. هویت به شخصیت و شخصیت منحصر به فرد یک مکان اشاره دارد که آن را از دیگران متمایز می کند. یک هویت قوی و متمایز می‌تواند شهر را جذاب‌تر و خاطره‌انگیزتر کند، به جذب بازدیدکنندگان و سرمایه‌گذاری کمک کند و غرور جامعه را تقویت کند. هویت را می توان از طرق مختلف از جمله معماری، هنر عمومی و حفظ تاریخی ایجاد کرد. استفاده از مصالح محلی، سبک های سنتی ساختمان و گیاهان بومی نیز می تواند به هویت یک مکان کمک کند. طراحان شهری می توانند با بزرگداشت میراث فرهنگی، حمایت از کسب و کارها و رویدادهای محلی و ایجاد فضاهای عمومی به یاد ماندنی، برای تقویت و ارتقای هویت یک مکان تلاش کنند. با ایجاد حس هویت قوی، طراحان شهری می توانند حس اجتماع و غرور را تقویت کنند و میراثی ماندگار ایجاد کنند که نسل های آینده می توانند از آن لذت ببرند.
مراکش، مراکش، که به‌خاطر بازارهای پرجنب‌وجوش، کاشی‌کاری‌های پیچیده، و معماری آراسته‌اش معروف است.
در نتیجه، طراحی شهری نقش مهمی در شکل‌دهی شهرها، شهرک‌ها و روستاهای ما دارد. با در نظر گرفتن هفت عنصر ضروری طراحی شهری، می‌توان محیط‌های شهری کاربردی، جذاب و پایدار ایجاد کرد که تعامل اجتماعی، ساختن جامعه و دسترسی را ارتقا می‌دهد. از طراحی ساختمان‌های منفرد گرفته تا تراکم یک منطقه خاص، هر عنصر تأثیر بسزایی بر شخصیت کلی یک شهر یا محله دارد. با اولویت بندی این عناصر در برنامه ریزی و طراحی شهری می توان شهرهایی را خلق کرد که برای نسل فعلی و آینده هم قابل زندگی و هم خاطره انگیز باشد.
آزمایشگاه طراحی شهری
درباره نویسنده
این اکانت مدیریت آزمایشگاه طراحی شهری است. این حساب مقالات نوشته شده توسط اعضای تیم، مشارکت های نویسندگان مهمان و سایر موارد ارسالی گاه به گاه را منتشر می کند. لطفا در صورت داشتن هرگونه سوال یا نظر با ما تماس بگیرید.