۱٫ مقدمه: صحنه سازی

این مقاله با نگاهی به فرهنگ‌های مختلف برنامه‌ریزی شهری از منظر تاریخی با توجه به برنامه‌های نوسازی شهری، با تمرکز بر تجربه معاصر یک کشور در نوسازی شهری از نظر طراحی سیاست، اجرای پروژه‌ها و پیامدهای آنها آغاز می‌شود. این فرهنگ برنامه ریزی شهری در چارچوب اسرائیل، با تاکید بر طرح های بازآفرینی شهری از سال ۲۰۰۰، با در نظر گرفتن انواع نگرانی های اجتماعی و اخلاقی مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش دوم این مقاله، گزیده‌ای از مطالعات انتقادی پنج سال اخیر در این زمینه، با توجه ویژه به وجود عناصر پایداری اجتماعی در مراحل مختلف بازسازی، از ایده‌پردازی تا نتایج پروژه‌ها، بازنگری شده است. انتخاب مطالعات انتقادی اخیراً منتشر شده به ویژه برای تجزیه و تحلیل آموزنده و مفید است، زیرا سال‌هایی را پوشش می‌دهد که در آن سیاست نوسازی شهری در عمل شتاب گرفت، یعنی بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۳٫ از طریق بررسی ادبیات اخیر، همراه با تحلیل چندین مورد. گزارش‌های مهم اخیر دولتی در مورد این موضوع، نشان داده‌ایم که گفتمان در مورد پایداری اجتماعی شهری در اسرائیل در حال حاضر از سیاست نوسازی شهری آن جدا شده است. اگرچه سیاست اخیر خالی از ملاحظات اجتماعی نیست، اهداف و معیارهای موفقیت آن اساساً با داده‌های کمی مفهوم‌سازی و اندازه‌گیری می‌شوند. بخش آخر این مقاله نتیجه می گیرد که ترکیب سیاست نوسازی شهری معاصر اسرائیل با تئوری پایداری اجتماعی شهری و طراحی سیاست هدفی است که باید جستجو کرد. این در برابر پس‌زمینه تراکم بالای جمعیت در شهرهای اسرائیل است که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ یکی از بالاترین شهرهای جهان باشد. قوانین اسرائیل (شامل اورشلیم شرقی و بلندی‌های جولان) تقریباً ۲۲۰۰۰ کیلومتر مربع است و کل مساحت تحت کنترل اسرائیل (با احتساب کرانه باختری) تقریباً ۲۸۰۰۰ کیلومتر مربع است. تفکیک گروه‌ها عبارتند از: ۷۳٫۶ درصد یهودیان، ۲۱٫۱ درصد عرب‌ها و ۵٫۳ درصد دیگر (بدون کرانه باختری، تخمین سال ۲۰۲۲ تقریباً ۹۳ درصد از جمعیت اسرائیل در مناطق شهری زندگی می‌کنند. این کشور دارای ۱۶ شهر بزرگتر است). و ۷۷ محله در همه مناطقی که به عنوان شهرداری (شهر) وضعیت رسمی اعطا شده اند (از جمله چهار منطقه که در کرانه باختری هستند) و برای انطباق با روندهای فعلی در شمال جهانی، جایی که گفتمان پایداری اجتماعی در گفتمان بازآفرینی شهری ادغام می شود. بینش فرهنگ برنامه‌ریزی مرتبط با کشور که توسط این مقاله ارائه شده است، مستقیماً به درک مستمر ما از ابتکارات نوسازی شهری در سطح جهانی و حساسیت‌های اخلاقی اجتماعی آنها کمک می‌کند – درکی که مبتنی بر مجموعه‌ای از تجربیات مربوط به کشور است.

۲٫ تجربه یک کشور: دیدگاه انتقادی

هر مرحله از تجربه سه نسل ایالات متحده در نوسازی شهری، مشابه برنامه های توسعه مجدد شهری در سایر نقاط جهان، همیشه تحت بررسی و بازنگری دقیق، به ویژه از سوی دنیای دانشگاهی بوده است. در محافل دانشگاهی، انتقاد از سیاست‌های مداخله برنامه‌ریزی به طور سنتی از سوی علوم اجتماعی و علوم انسانی صورت می‌گیرد، که تمایل دارد پیامدهای منفی پروژه‌های بازسازی را در مورد قیمت مسکن، ثبات مسکونی و انسجام اجتماعی برجسته کند. این بخش مجموعه ای از مطالعات اخیر انجام شده توسط شهرنشینان در تئوری و عمل، سیاست گذاران، کارشناسان حقوقی و متخصصان پزشکی را که جنبه های مختلف موج برنامه های نوسازی اسرائیل پس از دهه ۱۹۹۰ را بررسی کرده اند (هر دو) بازبینی می کند. کاج کاج و تاما ۳۸). مجموعه بررسی شده از مطالعات موردی در پنج سال گذشته (۲۰۱۸-۲۰۲۳) در مجلات حرفه ای به زبان عبری منتشر شده است. به طور خاص، در مجله تیچنون (برنامه ریزی) انجمن برنامه ریزان شهر اسرائیل (ده مورد)، یک پلت فرم محلی منحصربفرد و بی سابقه از نظر زمینه های تخصصی ارائه شده، دامنه موضوعی و کیفیت تحقیق (تنها دو مجله دانشگاهی و معتبر دیگر در اسرائیل، تا آنجا که ما آگاه هستیم، با برخی از قرابت های انضباطی به اسرائیل تیچنون، به این معنا که افکیم به جغرافیا (افق ها در جغرافیا)، صادر شده به زبان عبری توسط گروه جغرافیا و مطالعات محیطی دانشگاه حیفا. و متن معماری از دانشکده معماری دانشگاه آریل، یک مجله دو زبانه (عبری-انگلیسی) در معماری. انتشارات مرتبط با موضوع این مقاله اخیراً در این مجلات ظاهر نشده اند). و در مجله پیری و سالمندان (سرطان شناسی و سالمندان) انجمن پیری اسراییل (یک مورد). توجه به این نکته حائز اهمیت است که مجموعه تجزیه و تحلیل شده به زبان عبری طی پنج سال گذشته بسیار آموزنده است، زیرا مرحله جدید (سوم) برنامه های نوسازی شهری قبل از سال ۲۰۱۷ شتاب قابل توجهی پیدا نکرده است. بر این اساس، ادبیات علمی در مورد این مرحله تا سال ۲۰۱۷ نسبتاً ناچیز است، به طوری که این مقاله بخش عمده ای از تحقیقات انتقادی در مورد نوسازی شهری را که در انجمن های حرفه ای محلی منتشر شده است، در نظر می گیرد.

ممکن است یادگیری از انواع مسیرهای موضوعی مطرح شده در این مطالعات مفید باشد، چه نگاهی به خط مشی پشت نوسازی شهری، پیامدهای پس از اجرای پروژه‌های خاص، یا جو اجتماعی آشکار شده از طریق استفاده ابزاری در روش‌شناسی تحقیق قوم‌نگاری. یک مرور اجمالی از یک تجربه مرتبط با کشور در یک زمینه اجتماعی-سیاسی، اقتصادی و محیطی خاص می‌تواند به طور بالقوه دانش فراملی ما را از طرح‌های بازسازی معاصر تثبیت کند و تفاوت‌های ظریف اجتماعی را غنی کند. این دانش محصول ذاتی موزاییکی از تجربیات موقعیتی در سطوح چند مقیاسی آزمایش‌های محله، شهر، ایالت و منطقه است. چارچوب‌بندی چالش‌های کنونی اسرائیل همچنین می‌تواند به تدوین یک سیاست برنامه‌ریزی آگاهانه‌تر اجتماعی با هدف بلندمدت کاهش، تا حد امکان، میزان پریشانی انسانی ناشی از چنین اقداماتی کمک کند.

۳٫ نکات نتیجه گیری و توصیه

این مقاله به طور انتقادی مجموعه ای از مطالعات آکادمیک اخیر را در مورد جنبه های مختلف اجرای برنامه های نوسازی شهری در اسرائیل از سال ۲۰۰۰ مورد بررسی مجدد قرار داده است. توجه ویژه ای به ملاحظات پایداری اجتماعی، فراتر از استدلال زیست محیطی بازآفرینی شهری تراکم و تراکم و تراکم شهری مورد توجه قرار گرفته است. ابزار زیرساختی برخی نقاط ضعف در رابطه با آگاهی از بالا به پایین از نظریه، سیاست و عمل پایداری اجتماعی در سطح جهانی و ویژگی جامع آن شناسایی شده است. در پس زمینه نقد چندوجهی در مورد مسائل اجتماعی ناشی از این سلسله مطالعات پنج سال گذشته (۲۰۱۸-۲۰۲۳) که با پایان رسمی این مرحله سوم از طرح های تجدید در کشور (تا اواخر سال ۲۰۲۳ با تمدید تا اوایل سال ۲۰۲۴)، سهم این مقاله به موقع است. این مقاله با توصیه جهت اصلاح سیاست از بالا به پایین پس از سال ۲۰۲۴، خواستار توضیح بیشتر جنبه های اخلاقی اجتماعی برنامه های بازآفرینی شهری اسرائیل و بازنگری در این جنبه ها با حساسیت بیشتر است.

علاوه بر این، از آنجایی که موج نوسازی شهری پس از سال ۲۰۰۰ شتاب بی‌سابقه‌ای در سال‌های اخیر به دست آورده است، درست پس از پایان رسمی، نیاز به یک مطالعه تجدید ارزیابی جامع وجود دارد که پارامترهای کلیدی پایداری اجتماعی را به سیاست‌های قابل اجرا تبدیل کند. رویارویی با این چالش‌ها، به‌ویژه در حال حاضر، با قصد دولت برای گسترش برنامه‌های نوسازی به مناطقی که از نظر اجتماعی و جغرافیایی متفاوت هستند، به مناطق حاشیه‌نشین و مناطقی که از نظر مالی کمتر برای کارآفرینان سودآور هستند، مهم است. علیرغم این جهت‌گیری‌ها و برنامه‌های مثبت آینده از سوی مقامات دولتی اسرائیل برای بازآفرینی شهری، ما نشان داده‌ایم که ارزیابی‌های سیاستی از سوی این آژانس عمدتاً بر اساس داده‌های کمی است. بنابراین، نیاز به باز کردن معیارهای ارزیابی به روی شاخص های کیفی و بررسی های ظریف تر مبتنی بر تحقیقات علوم انسانی و اجتماعی وجود دارد، اگرچه این کار ممکن است چالش برانگیز باشد.